Najaar 1998. Het liefst zou ze haar lichaam buitenhebben achtergelaten. En alleen met haar mind die kennismakingssessie hebben gedaan. Met mijn enthousiasme en bevlogenheid als zijnsgeoriënteerd begeleider moest ik heel zorgvuldig aftasten hoe groot haar tolerantie van nabijheid en presentie was.
Ik zag haar dat uur verschillende keren vertrekken.
Te spannend, te nabij, te mooi om waar te zijn?
Ze zei: “ik ga er over nadenken”. Ik verwachtte haar niet terug te zien. Twee dagen later ligt in mijn brievenbus een kaartje met onderstaand gedicht. Met eronder de vraag: “is dit waar het over ging?”. Ze had het goed begrepen. En ze kwam terug. Het gedicht ken ik sindsdien uit mijn hoofd.
Daglicht
Sta met mij in de tuin van heden.
Vang het licht zolang het is,
Roep het donker niet, het komt vanzelf.
Spreek niet van verleden,
Leg op de toekomst geen beslag
Zie deze dag als aanvang.
Belofte van wellicht een nieuw begin.
Ontwaar de glans en kom mij daarin nader,
Geef dit moment tot in de kleinste ruimte zin.
– Marijke van Hooff –
Sinds een aantal jaren heeft dit gedicht een nog grotere betekenis voor mij. Het heeft mij geholpen om vanuit openheid en aanvaarding te leven in heel moeilijke tijden.
In april 2015 wordt mijn geliefde met spoed in het Maastrichtse ziekenhuis opgenomen op verdenking van een ernstige longontsteking. Snel onderzoek volgde. Het kamertje is vol specialisten – waar onze dochter er éen van is – , als hij hoort: “U heeft acute leukemie”.
Het blijft stil. Net lang genoeg om het instorten van mijn leven te voelen. “Dan heb ik dus hooguit nog maar een paar dagen te leven”, is de nuchtere realisatie van mijn lief. En dit zette de toon voor de reis die hij en ik maakten gedurende een klein jaar.
Sta met mij in de tuin van heden
Een langdurige opname met een zwaar behandeltraject volgde. Hij zal vijf maanden op de afdeling hematologie liggen. Tegenover zijn bed hing ik een foto van onze tuin met daarop dit gedicht. Het werd zijn en mijn herinnering, houvast en kompas. Wij stonden in de tuin van een verdrietig, schokkend heden. Mijn man realiseerde zich dat zijn leven nog maar kort zou kunnen duren. Ik realiseerde me dat ik hem binnen een paar dagen zou kunnen gaan verliezen.
Dat was waar wij het mee gingen doen.
Ik houd van dit gedicht, zo eenvoudig, zo pretentieloos, zo nabij. Ik voel me bij de hand genomen en ik hoor: ‘kom maar mee, luister maar en kijk, zo eenvoudig is het. Zo doe je dat: Precies dít is het’.
Vang het licht
Dit verlangen naar het licht zit diep in de genen; voor mij heel voelbaar in de grijze, donkere wintermaanden waarin ik dit schrijf. Het licht zoeken en vangen, dat vind ik niet zo moeilijk.
We vingen het licht, die dagen, en waren meer nabij en opener dan ooit. Omdat we beiden in staat waren in die dagen de kostbaarheid van het leven diep te beseffen, voelden we ons wonderlijk genoeg gelukkig. Ook wanneer we diep weemoedig in tranen waren om het mogelijk op handen zijnde verlies.
Roep het donker niet, het licht komt vanzelf
Er gaat voor mij een grote betrouwbaarheid en rust uit van deze zin. We lieten dat laatste toe in de ruimte van onze geest. Ik had me nooit voor kunnen stellendat, wanneer het uur van sterven mogelijk heel nabij zou zijn, zowel mijn man als ikzelf daar zo’n rust en vrede in zouden ervaren. Wij leefden de beste versie van onszelf. En daarmee kreeg het heden de glans van kostbare, geschonken tijd. Wanneer het ons lukte om te durven rusten in wat was, ontspande onze normale hang naar zekerheid. Het bracht ons in een staat van sereniteit en presentie die ons normale dagelijkse doen oversteeg.
We konden het onaffe en imperfecte van onze relatie benoemen en in het licht van liefde erkennen en laten bestaan. We legden geen beslag op de toekomst. Mijn geliefde kon dat gemakkelijker dan ikzelf; ik kan nog het heftige soms dwingende verlangen voelen naar genezing van mijn partner. In mijn moeilijke momenten probeerde ik uit iedere uitspraak van de hematoloog de geruststelling te destilleren, dat het goed zou komen. Dat ik mijn partner niet nu al zou hoeven verliezen. En steeds weer lichtte in mij dan toch weer dat zinnetje op als ik naar ‘ons’ gedicht keek op het prikbord: ‘leg op de toekomst geen beslag, zie deze dag als aanvang, belofte van wellicht een nieuw begin. Ontwaar de glans en kom mij daarin nader,
Geef dit moment tot in de kleinste ruimte zin.’
Wat een kostbare en waarachtige boodschap! Ik kan er mijn leven mee toe.
NASCHRIFT
Ondanks een niet heel goede prognose is mijn echtgenoot na een succesvolle stamceltransplantatie op 11 augustus 2015, volledig genezen. Wij zijn daar heel erg dankbaar voor.
Marijke van Hooff (1944) geboren in Haarlem, maar al vele decennia woonachtig in het West-Brabantse dorp Hoeven, is op bescheiden niveau een multitalent. Zij zingt, heeft enige naam als portrettist en schrijft proza en poëzie.
Onder de titel ‘Zo geïnspireerd’ schrijf ik regelmatig in het tijdschrift ZIJN over hoe kunt mij inspireert in mijn werk; zowel als zijnsgeoriënteerd begeleider, als in mijn kunstenaarschap.
